“Đường lưỡi bò” – tỉnh táo trước sự “bành trướng” của Trung Quốc
Trong những ngày qua dư luận Việt Nam đang phản ứng mạng mẽ với sự việc bộ phim Everest – Người tuyết bé nhỏ (do hãng DreamWorks của Mỹ và công ty Pearl Studio từ Trung Quốc hợp tác sản xuất) có hình ảnh “đường lưỡi bò” – tuyên bố chủ quyền phi lý và đã bị bác bỏ của Trung Quốc ở Biển Đông. Trước đó việc xe ô tô Trung Quốc bán tại thị trường Việt Nam có bản đồ định vị cài “đường lưỡi bò” phi pháp đã bị dư luận phản ứng mạnh.
Việt Nam không phải là quốc gia duy nhất rút khỏi rạp bộ phim Everest – Người tuyết bé nhỏ. Giới chức Malaysia cũng yêu cầu bộ phim phải bị cắt bỏ cảnh có “đường lưỡi bò” mới được trình chiếu. Philippines đã rút bộ phim này ra khỏi rạp từ tuần rồi.
Cho đến hiện tại, Trung Quốc đã tinh vi cài cắm hình ảnh đường lưỡi bò vào nhiều ấn phẩm, sách báo, đồ áo cho đến cả phim ảnh. Dã tâm của Trung Quốc ngày càng bộc lộ rõ hơn, âm mưu trên Biển Đông của Trung Quốc ngày càng rõ ràng hơn.
Đây không phải là lần đầu tiên “đường lưỡi bò” xuất hiện trên các sản phẩm văn hóa, thể thao, giải trí mang tính toàn cầu. Trước đó gần 1 tuần, cộng đồng mạng quốc tế phát hiện hình ảnh “đường lưỡi bò” xuất hiện trên một đồ họa của kênh thể thao hàng đầu thế giới ESPN giới thiệu về lãnh thổ Trung Quốc trong chương trình SportCenter. Mới đây nhất, ngày 18/9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng ngang nhiên lặp lại quan điểm nói trên của giới chức Trung Quốc khi tuyên bố: “Các hoạt động của Trung Quốc ở những vùng biển thuộc quyền tài phán của Trung Quốc ở Biển Đông là hợp pháp, chính đáng và không có gì phải giải thích”.
Đáng chú ý, “những vùng biển thuộc quyền tài phán của Trung Quốc ở Biển Đông” mà ông Cảnh Sảng đề cập lại có cả khu vực bãi Tư Chính vốn nằm trong Vùng Đặc quyền Kinh tế (EEZ) và thềm lục địa của Việt Nam. Điều này đồng nghĩa với việc Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của một quốc gia ven biển nhưng lại đưa ra tuyên bố đi ngược hoàn toàn với hành động sai trái của nước này.
Có thể nói, việc Trung Quốc bất chấp luật pháp và phản ứng của cộng đồng quốc tế để hoàn tất bằng được hành động cải tạo đảo phi pháp ở Biển Đông cho thấy, nước này muốn từng bước khẳng định yêu sách “đường 9 đoạn” phi lý của mình. Thông qua hành động trên, Trung Quốc muốn chứng tỏ nước này đang kiểm soát thực tế các khu vực tranh chấp, tạo thuận lợi cho Trung Quốc về dư luận và phần nào về pháp lý nhằm hợp thức hóa yêu sách “đường 9 đoạn”.
“Đường lưỡi bò” là một hình ảnh sống động cho mối đe dọa từ Trung Quốc đối với chủ quyền trên Biển Đông của Việt Nam. Thế nhưng, bất chấp việc Tòa án Trọng tài thường trực bác bỏ tính pháp lý của mọi tuyên bố chủ quyền bên trong “đường lưỡi bò” vào năm 2016, Trung Quốc luôn tìm đủ mọi phương cách để quảng bá yêu sách này.
Việt Nam cần tiếp tục không ngừng bác bỏ các tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc, và cộng đồng quốc tế cũng cần làm điều tương tự. Tại họp báo ngày 12/9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng khẳng định Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982đã xác định rõ phạm vi và là cơ sở pháp lý duy nhất để các quốc gia xác định quyền thuộc các vùng biển của mình. Điều này đã được các quốc gia tuân thủ, thừa nhận bởi các thực tế xét xử cũng như sự đồng tình rộng rãi của các luật sư có uy tín quốc tế. Do đó, không có nước nào có thể đưa ra các yêu sách về vùng Biển Đông vượt quá những giới hạn về địa lý và nội dung được quy định trong Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982.