BỨC THƯ CHỊ QUYÊN GỬI DU KÍCH QUÂN VENEZUELA

1. Sáng 4/7/2019, trái tim chị Phan Thị Quyên, trước là vợ của anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi đã ngừng đập.

Về chị Quyên, báo chí hôm nay đã viết nhiều. Không chỉ hôm nay đâu, mà rải rác mấy chục năm qua, chỗ nọ chỗ kia, đã có những bài báo khai thác những câu chuyện xung quanh cuộc đời của anh Trỗi-chị Quyên.

Venezuela.

Ngày nay, tên của đất nước này thường xuyên xuất hiện trên báo chí với những thông tin về tình trạng bất ổn về chính trị. Lớp trẻ ngày nay có lẽ ít người biết rằng hơn nửa thế kỷ trước, những du kích quân quả cảm của đất nước châu Mỹ xa xôi này đã từng tổ chức bắt cóc một viên trung tá Mỹ để đòi đổi mạng sống cho anh Trỗi.

Và cũng ít người trong số chúng ta biết rằng năm 2008, chị Quyên đã được sang tận thủ đô Caracas, Venezuela gặp các du kích quân đã có hành động dũng cảm để cứu mạng sống cho chồng mình năm xưa (ảnh 3)

2. Mikhail Domogatskikh là một nhà báo, nhà văn nổi tiếng của Liên Xô, đã từng có thời gian gắn bó với Việt Nam.

Trong cuốn sách “Phía Nam sông Bến Hải”(ảnh cuối), ông đã có những trang viết về “sự kiện Nguyễn Văn Trỗi”.

Khi đọc, mình bất ngờ khi biết năm 1965, chị Quyên đã từng viết thư cảm ơn những du kích quân Venezuela và gửi tặng họ cuốn sách “Sống như Anh” của Trần Đình Vân.

Không biết nguyên bản tiếng Việt bức thư đó, mình xin dịch lại từ bản tiếng Nga:

“Các bạn du kích Venezuela!

Tôi tên là Phan Thị Quyên. Tôi là một nữ công nhân bình thường của một nhà máy ở Sài Gòn. Tháng mười năm ngoái, kẻ thù đã xử bắn Nguyễn Văn Trỗi. Tôi cũng bị bắt giam, vì thế trước đây tôi chưa thể viết thư được cho các bạn.

Nhưng giờ thì tôi đã ở căn cứ trên rừng, cùng với các đồng chí du kích. Và từ nơi này, từ mảnh đất miền Nam Việt Nam đã được giải phóng, tôi muốn gửi tới các bạn lời cảm ơn chân thành vì các bạn đã mạo hiểm mạng sống của mình khi thực hiện một hành động dũng cảm nhằm cứu sống chồng tôi- Nguyễn Văn Trỗi.

Bọn đế quốc không những chỉ tàn nhẫn, mà còn quỷ quyệt. Chúng dễ dàng giết người và lừa dối. Khi các bạn bắt được tên Smolen và nêu ra điều kiện trao đổi tù binh, chúng đã run sợ và hoãn việc hành hình. Nhưng sau đó, chúng vẫn tiến hành xử bắn người chồng của tôi.

Nỗi bất hạnh của tôi thật lớn lao, nhưng tôi là người con gái của Việt Nam, tôi sinh ra và lớn lên trên mảnh đất anh hùng và tôi sẽ làm tất cả, hết sức mình, để chiến thắng quân xâm lược Mỹ và tay sai.

Tôi xin gửi tặng các bạn một cuốn sách nhỏ về cuộc đời của Trỗi, để thể hiện tình cảm của mình.

Phan Thị Quyên”.

Như đã viết, phải đến tận 43 năm sau ngày gửi thư (1965), chị Phan Thị Quyên mới được gặp và ôm hôn những người du kích Venezuela quả cảm năm nào.

Nay thì những du kích quân năm xưa đã thành người thiên cổ. Người cuối cùng trong số họ, Carlos Argenis Martines, đã ra đi vào tháng 2/2017.

Và nay, đến lượt chị Phan Thị Quyên...

Những con người góp tên tuổi trong một sự kiện lịch sử nổi tiếng thế giới cách đây trên nửa thế kỷ nay đều đã ra đi.

Xin tưởng nhớ đến họ!

Nguồn: Phan Việt Hùng